Altaar : Eligius (1445)
Mosmans
H. Eligius
|
Gilde-altaar der grof- en der edelsmeden. De kundige handwerksman Eligius, zette (naar de legende) als heilig bisschop zijn ambacht voort, met het maken van graf- en kerkornamenten. Hij werd dan hier ook voorgesteld, staande bij een aambeeld. Aan dit altaar was het "kostenschap" der St Jan verbonden. | 336 |
J. Mosmans, De St Janskerk te 's Hertogenbosch ('s Hertogenbosch 1931) 336
Peeters
Laatste standplaats der altaren voordat de kerk hervormd werd
|
20. Eligius. 1445. Goud- en zilversmeden. | 373 |
De Sint Janskathedraal 's-Hertogenbosch (1985) 373
Schutjes
Altaar van Eligius
|
Eerste van zeven altaren der derde kolommenrij, boven beginnende. Het altaar van Eligius patroon van het smedengild had een officie van één Mis en een beneficie van twee Missen. Verlangde iemand opgenomen te worden in het St. Eloïs-gild, waartoe ook de goud- en zilversmeden behoorden, en was hij geen zoon van een gildebroeder, dan offerde hij bij zijne aanneming aan dit altaar vier pond was en twee oude Vlaamschen. (Coppens II. 66). | 198 |
L.H.C. Schutjes, Geschiedenis van het bisdom Van den Heuvel
Altaren aan de kolommen van midden- en zijbeuken
|
17. Samen met de goud- en zilversmeden onderhielden de smeden het altaar aan den eersten pilaar van den middenbeuk Noordzijde, toegewijd aan den H. Eligius, bisschop van Noyon. Zelfs nog als bisschop zette deze heilige, die eerst hoefsmid was en later goudsmid en muntmeester werd onder Clotarius II en Dagobert I, het vervaardigen van gouden reliekschrijnen voort. Staande bij een aambeeld was zijn beeld boven het altaar aangebracht. Blijkens een in het archief der Sint Janskerk aanwezig document verkregen de smeden | 245 |
|
in 1495 van de meesters der kerkfabriek het recht hun altaar af te breken en door een nieuw te vervangen. Ook een nieuwe altaartafel mochten zij aanbrengen. Uit het feit, dat de verandering alleen in overleg en onder goedkeuring van de fabrieksmeesters mocht geschieden, blijkt, dat de ambachtsgilden ten aanzien van het gebruik van hun altaar aan bepaalde voorschriften van het kerkbestuur waren gebonden, ook al was het altaar hun eigendom.1 | 246 |
| Noten | |
| 1. | Mosmans, St. Janskerk, blz. 336; Schutjes, Bisdom 's-Hertogenbosch, blz. 197, B. 97. |
De ambachtsgilden van 's-Hertogenbosch vóór 1629 (1946) 245-246
Vermelding
| 1630 |
Ontvangers der belastingen en domeinen 1513-1828Beneficiaten der kerken van 's Hertogen-Bosch2. St Eloye Autaer geregeert vant Smitdts gilde  Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) |
Literatuur en bronnenpublicaties
J.H. van Heurn, Beschrijving der Stad 's-Hertogenbosch (2022) 130
n: vermelding in een voetnoot
Bossche Encyclopedie |